Bekijk hieronder per bijeenkomst welk thema centraal staat.
Bijeenkomst 1: Verbinding maken
Een goede start is het halve werk. Dat weten we ook uit onderzoek als het gaat om de eerste onderwijsbijeenkomst. Wat moet je als docent minimaal voor elkaar zien te krijgen in die bijeenkomst? Hoe wil je jezelf laten zien? Wat moet je in ieder geval voor elkaar krijgen? Deze en andere vragen voorzien we van mogelijke oplossingsrichtingen. Daarnaast stel je je eigen interpersoonlijk docentgedrag vast, en vraagt studenten dezelfde vragenlijst over jouw docentgedrag in te vullen. Welke resultaten komen overeen, en wat zegt dit over jouw rol als docent?
Bijeenkomst 2: Feedback voor leren
Feedback wordt vaak gedefinieerd als het geven van informatie over het leren, het begrip, de prestatie of het gedrag van een lerende. Onderzoek wijst dan ook uit dat feedback een van de meest invloedrijke interventies is als het gaat om leren. Wat zijn kenmerken van effectieve feedback? En hoe kun je deze (gedifferentieerd) inzetten om studenten te begeleiden en hun leerproces te bevorderen?
Bijeenkomst 3: Omgaan met studenten
We staan stil bij theorieën en concepten over onderwijsstrategieën, en gaan in op wie je studenten zijn, en hoe zij leren. En, hoe zie je je eigen rol om aan deze gedachte handen en voeten te geven? Laat je initiatief en verantwoordelijkheid bij de student, of houd je liever zelf de regie?
Hiernaast bespreken hoe je omgaat met ‘lastige studenten’. Of het nu gaat om te laat komen of rumoer in de klas. Wanneer grijp je in? Hoe doe je dat? Waar doe je dat?
Bijeenkomst 4: Constructive alignment
Leerdoelen geven aan wat een student moet bereiken in het onderwijs, en geven richting voor zowel de student als de docent. bijvoorbeeld om weloverwogen besluiten te nemen op het gebied van leeractiviteiten en toetsing. De te bereiken leerdoelen, de aangeboden leeractiviteiten en de gekozen toetsvormen hangen nauw met elkaar samen. We gaan aan de slag met vragen als: Welke competenties moeten studenten hebben ontwikkeld na afloop van een cursus? Welke onderwijs- en leeractiviteiten zijn nodig om deze competenties aan te leren? Hoe kun je toetsen of studenten de beoogde competenties beheersen?
Bijeenkomst 5: Onderwijs ontwerpen
We bekijken studiewijzers uit de eigen onderwijspraktijk en beoordelen ze op de mate waarin leerdoelen, leeractiviteiten en toetsen op elkaar aansluiten (Biggs). Daarnaast wordt gekeken naar het activerende gehalte van de leeractiviteiten en de vraag of deze bijdragen aan het bereiken van de gewenste leerdoelen. Gezamenlijk komen we tot criteria voor het formuleren van doelen, passende (activerende) studietaken, leeruitkomsten en een systematiek om deze onderdelen te ontwerpen.
Bijeenkomst 6: Motivatie en zelfregulatie
Het thema motivatie benaderen we vanuit bekende didactische theorieën, waaronder de Zelf Determinatie Theorie van Ryan en Deci (2001). Je gaat nu hoe en op welke manier je in je eigen onderwijs tegemoet kunt komen aan de onderliggende motivatieprincipes van deze theorieën.
Bijeenkomst 7: Activerende Werkvormen
Werkgroepen en practica zijn functioneel voor het oefenen met (complexere) taken en het leren uitvoeren van praktische handelingen. Maar welke activerende werkvormen passen dan het beste bij het kleinschalige onderwijs? En hoe zit het met het toepassen van activerende didactiek in grootschalig onderwijs? Praktische oefening met verschillende ‘formats’ staat centraal in deze bijeenkomst.
Hiernaast zullen we aan de hand van de theorie achter ‘activerende didactiek’ en de belangrijkste factoren die de effectiviteit van dergelijke werkvormen bepalen, ingaan op de rol van de docent en de mogelijkheden om deze werkvormen zo goed mogelijk te benutten.
Bijeenkomst 8: Toetsprincipes
Een belangrijke reden om toetsen te ontwerpen is om te meten of studenten hebben geleerd wat ze moesten leren. In deze bijeenkomst doorlopen we de toetscyclus en behandelen we richtlijnen voor een goed toetsontwerp. We gaan in op vragen als: waarom beoordeel je, hoe beoordeel je (formatief versus summatief), hoe maak je een onderwijskundig onderbouwde keuze in het beoordelen van studenten passend bij leerdoelen en leeractiviteiten, hoe evalueer en borg je de kwaliteit van de beoordeling?
Bijeenkomst 9: Toetsen en beoordelen
Toetsing bepaalt in belangrijke mate wat, wanneer en hoe studenten studeren. Aan de hand van eigen toetsmaterialen word je bekendgemaakt met een optimale werkwijze voor het construeren van toetsen en het bepalen van resultaten. De geboden systematiek gaat o.a. in op het opstellen van een toetsblauwdruk, het kiezen van de beoordelingsvorm en oefening met vraagconstructie.
Ook gaan we in op de zorg voor kwaliteit van de toetsing “aan de achterkant” zoals validering en objectivering van de beoordeling en werkwijzen om de betrouwbaarheid van de resultaten te bepalen (toetsanalyse).
Bijeenkomst 10: Onderwijsvisie
De inrichting van een onderwijsprogramma wordt grotendeels bepaald door de eindtermen van die opleiding en de onderwijsfilosofie. De docent zal eigen handelen moeten afstemmen op de visie en uitgangspunten van de onderwijsinstelling. Maar ja, wat behelst de visie die ook door de docent uitgedragen wordt? En wat betekenen de uitgangspunten concreet voor de taakuitvoering in de praktijk? Kortom: wat is een goede docent?
Bijeenkomst 11: Peer feedback
Tijdens video-intervisie bespreek je met medecursisten opgenomen beeldmateriaal van je eigen onderwijspraktijk. Daarnaast bespreek je de conceptversie van het portfolio. Je geeft elkaar feedback op het projectverslag van de ontwerpopdracht en de reflectie over je ontwikkeling als docent.
Individuele eindgesprekken
Hoe ben je gegroeid in je rol van docent? Hoe heb je de inzichten vanuit de theorie kunnen toepassen in de praktijk? Dit zijn belangrijke vragen die je bespreekt tijdens het eindgesprek met de begeleider van de leergang.
